Diagnostyka radiologiczna kręgosłupa jest powszechnie stosowana w rozpoznawaniu następstw urazów, oceny nieprawidłowości postawy, zmian zwyrodnieniowych oraz zapalnych. Jest także jednym z badań radiologicznych wykonywanych przy podejrzeniu zmian nowotworowych oraz przerzutów nowotworowych do kręgosłupa.

Wykonuje je się także w diagnostyce dolegliwości bólowych określonej okolicy kręgosłupa, barków oraz bólów i zawrotów głowy. Na zdjęciu RTG ocenia się zarówno trzony kręgów, jak i krążki międzykręgowe oraz stawy międzykręgowe.

Przebieg badania

Prześwietlenie kręgosłupa wykonuje się w odcinkach: szyjnym, piersiowym i lędźwiowo-krzyżowym. Zdjęcie wykonuje technik elektroradiologii, który dokładnie objaśnia rodzaj i sposób wykonania badania, a w przypadku badania RTG kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego dodatkowo dopytuje pacjenta o wcześniejsze przygotowanie do badania. Przed badaniem pacjent powinien odsłonić ten rejon ciała, który będzie poddany badaniu rentgenowskiemu oraz przyjmuje pozycję zgodnie z zaleceniami technika elektroradiologii. Badanie jest całkowicie bezbolesne i trwa kilka minut.

Wskazania do wykonania badania RTG kręgosłupa

RTG kręgosłupa odcinka szyjnego:

  • po urazach okolicy szyi i kręgosłupa odc. szyjnego
  • diagnostyka przyczyn bólów głowy
  • bóle szyi, bóle barku, zawroty głowy
  • dyskopatia
  • obniżenie wysokości krążka międzykręgowego
  • zmiany zwyrodnieniowe, wady rozwojowe, wady postawy,
  • zmiany zapalne

RTG kręgosłupa odcinka piersiowego:

  • zmiany pourazowe, zwyrodnieniowe, zapalne
  • jałowa martwica kości (choroba Scheuermanna)
  • procesy rozrostowe lub przerzutowe
  • bóle okolicy pleców, bóle okolicy międzyłopatkowej
  • wady postawy, zmiany zapalne, osteoporoza
  • złamania kompresyjne kręgów

RTG kręgosłupa odcinka lędźwiowo-krzyżowego:

  • po urazach
  • w dolegliwościach bólowych okolicy kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego
  • zmiany zwyrodnieniowe w stawach międzykręgowych
  • kręgozmyk
  • osteoporoza
  • zmiany zapalne (np. RZS)
  • skrzywienie kręgosłupa
  • zmiany przeciążeniowe
  • pierwotne i przerzutowe nowotwory kręgosłupa

Przeciwskazania

Przeciwskazaniem do wykonania badania jest ciąża.

Jednorazowe prześwietlenie kręgosłupa nie przynosi skutków ubocznych, jednak długotrwała ekspozycja na promienie X może uszkodzić struktury DNA, a w konsekwencji powodować zmiany nowotworowe. W Centrum Diagnostyki Obrazowej NOX wykonujemy badania RTG przy użyciu nowoczesnego, cyfrowego aparatu, który w znaczący sposób skraca czas ekspozycji, dzięki czemu pacjent otrzymuje najniższą z możliwych dawek promieniowania.

  • U kobiet miesiączkujących zdjęcie RTG powinno zostać wykonane w I połowie cyklu miesiączkowego.
  • RTG u kobiet w ciąży jest możliwe wyłącznie w stanach zagrażających zdrowiu i życiu matki.

Przygotowanie do badania

Badanie RTG kręgosłupa odcinka szyjnego oraz piersiowego nie wymaga specjalnego przygotowania. Wyjątkiem jest prześwietlenie odcinka lędźwiowo-krzyżowego, na które należy się odpowiednio przygotować:

Przed badaniem:

  • od 72 godzin przed wykonaniem badania należy wypić nie mniej niż 3 litry płynów dziennie
  • w dniu poprzedzającym badanie należy zachować dietę lekkostrawną, bez pokarmów wzdymających, bez napojów gazowanych
  • w dniu poprzedzającym badanie należy przyjąć lek przeciw wzdęciom np. Espumisan (dostępny w aptekach bez recepty) w dawce 3 razy dziennie po 2 kapsułki

W dniu badania:

  • należy pozostać na czczo, po wypróżnieniu
  • należy przyjąć wszystkie na stałe przyjmowane leki i popić wodą
  • należy zabrać ze sobą ważne skierowanie oraz zdjęcia rentgenowskie z poprzednich badań
Podczas badania technik osłania pacjenta fartuchem ochronnym w zakresie tych rejonów ciała, które nie są objęte zakresem badania.