Ultrasonografia jest badaniem obrazowym, dzięki któremu możemy zobaczyć wielkość oraz kształt narządów wewnętrznych człowieka. Badanie USG to jedno z najbardziej podstawowych badań wykonywanych w celach diagnostycznych m.in. po to, aby ocenić stan pacjenta, zdecydować o dalszym leczeniu lub w celach profilaktyki.

Na obrazach uzyskanych podczas badania USG nie są widoczne wyłącznie narządy wewnętrzne, ale także wszelkie zmiany nowotworowe, guzy, ropnie itp. Ultrasonografia diagnostyczna stosowana jest od ponad 40 lat i uznawana jest za badanie całkowicie bezpieczne.

Zaletą ultrasonografii jest badanie w czasie rzeczywistym, to znaczy obraz na ekranie aparatu pojawia się bez zauważalnego opóźnienia, a badający może ocenić poruszanie się struktur wewnątrz ciała osoby badanej np. perystaltykę jelit.

W pracowni NOX wykonujemy szereg badań diagnostycznych w zakresie: jamy brzusznej (wątroby, trzustki, śledziony, nerek, pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych), narządów rozrodczych i układu moczowego (pęcherza moczowego, prostaty, macicy, jajników, jąder), tarczycy, piersi, węzłów chłonnych(szyi, nad-i podobojczykowych, w pachach, pachwinach, wzdłuż aorty i naczyń biodrowych)ślinianek lub tkanek miękkich.

W dopplerowskim badaniu naczyń z kolorowym obrazowaniem możemy uzyskać informacje o przepływie, kierunku przepływu krwi, maksymalnej prędkości przepływu i wiele innych bardziej szczegółowych danych. Badanie jest całkowicie bezbolesne i można je wielokrotnie powtarzać bez ryzyka wystąpienia jakichkolwiek powikłań.

Wskazania

Wskazania do wykonania badania USG są bardzo liczne, dotyczą wielu specjalizacji medycznych. Badanie zleca lekarz poprzez wypisanie skierowania, które z zbadań USG powinno być wykonane i co ma wyjaśnić. W związku z tym, że w badaniu USG nie jest wykorzystywane promieniowanie jonizujące i jest ono całkowicie bezpieczne dla człowieka, można je wykonać bez skierowania.

Istnieje wiele różnych wskazań do wykonania badania USG w zależności od rozmaitych jednostek chorobowych:

Wskazania do USG jamy brzusznej i miednicy

  • bóle brzucha (ostre i przewlekłe)
  • uraz jamy brzusznej, powiększenie wątroby i śledziony,
  • ocena pęcherzyka i dróg żółciowych
  • ocena nerek i nadnerczy
  • wyczuwalny guz w obrębie jamy brzusznej
  • przewlekłe biegunki i zaparcia
  • krwawienie z przewodu pokarmowego (krew w kale, czarne stolce)
  • utrata masy ciała
  • przewlekła gorączka o nieustalonej przyczynie
  • żółtaczka, powiększenie węzłów chłonnych
  • nieprawidłowości w badaniach laboratoryjnych
  • podwyższone OB
  • wady rozwojowe układu moczowego
  • kamica nerkowa, kolka nerkowa
  • zaburzenia w oddawaniu moczu
  • krwiomocz

Wskazania do USG tarczycy

  • zaburzenia czynnościowe tarczycy (nadczynność, niedoczynność)
  • nieprawidłowe wyniki poziomu TSH
  • choroby tarczycy (Hashimoto, Gravesa)
  • kontrola po usunięciu tarczycy czy jodoterapii

Wskazania do USG piersi

Powinno być wykonywane profilaktycznie raz do roku przez wszystkie kobiety po ukończeniu 20 roku życia! Dodatkowo w przypadkach:

  • wszelkich zmian wykrytych w piersiach lub węzłach chłonnych przez kobietę w samobadaniu piersi
  • wycieku z brodawki sutkowej
  • bólu piersi niewiadomego pochodzenia
  • stan po mastektomii, jako uzupełnienie mammografii piersi

USG piersi musi zostać wykonane przed biopsją piersi oraz stanowi metodę obrazowania gruczołów sutkowych podczas wykonywania tego zabiegu oraz u kobiet z grupy ryzyka raka piersi, a więc u tych, u których wykryto mutację genów BRCA1 i BRCA2.

Wskazania do USG węzłów chłonnych szyi, ślinianek

  • powiększenie obwodu szyi
  • wyczuwalny guz z deformacją szyi
  • okresowe duszności

Wskazania do USG narządów klatki piersiowej

  • stan po urazie klatki piersiowej
  • podejrzenie płynu w jamie opłucnowej
  • patologiczne poszerzenie śródpiersia

Wskazania do USG jąder

  • ból jąder
  • powiększenie moszny
  • guz jądra lub guz najądrza
  • wyciek z cewki moczowej
  • niezstąpienie jądra

Wskazania do USG układu moczowego

  • ból podbrzusza
  • pieczenie w podbrzuszu
  • dolegliwości bólowe w okolicy lędźwiowej
  • zapalenie układu moczowego
  • podejrzenie chorób gruczołu krokowego (stercza, prostaty)
  • zmiany w zabarwieniu moczu (krwiomocz)
  • kontrola stanu pacjenta po zabiegach urologicznych
    USG stawów i aparatu więzadłowego u dzieci: wady wrodzone i dziecięce choroby stawu biodrowego, urazy stawów i ścięgien, choroba reumatyczna stawów, choroba zwyrodnieniowa stawów, deformacje i obrzęk stawów

Wskazania do USG tkanek miękkich

  • guzy skóry i tkanki podskórnej,
  • asymetria obwodu kończyny górnej lub dolnej
  • wyczuwalne palpacyjnie powiększenie powierzchniowych węzłów chłonnych
  • bóle kończyn o niejasnym pochodzeniu

Wskazania do USG dopplera

  • diagnostyka
  • ocena progresji i efektów leczenia żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej
  • diagnostyka niewydolności żylnej i żylaków kończyn dolnych
  • lokalizacja naczynia przed planowanym nakłuciem
  • ocena przyczyn bólu kończyn dolnych indukowanego wysiłkiem
  • diagnostyka przyczyn owrzodzeń, niegojących się ran, gangreny i bólu spoczynkowego kończyn dolnych
  • diagnostyka przyczyn oziębienia i zasinienia palców dłoni, stóp
  • monitorowanie efektów leczenia zwężeń, niedrożności i tętniaków tętniczych
  • ocena możliwości regeneracji w przypadkach niegojących się ran
  • przygotowanie do dializoterapii
  • podejrzenie i ocena hemodynamiczna przetok
  • podejrzenie zespołu podkradania tętnicy podobojczykowej
  • podejrzenie zespołu górnego otworu klatki piersiowej
  • diagnostyka miażdżycy tętnic szyjnych
  • diagnostyka przyczyn niewydolności nerek, wtórnego nadciśnienia tętniczego
  • ocena wskazań do przeszczepu nerki

Przebieg badania

Badanie USG wykonuje się w pozycji leżącej, siedzącej lub stojącej w zależności od lokalizacji badanej okolicy ciała. Lekarz specjalista radiolog, po uprzednim zebraniu wywiadu, nakłada na powierzchnię głowicy (sondy) USG cienką warstwę podgrzewanego żelu i przesuwając sondę po powierzchni skóry, ogląda i ocenia na monitorze poszczególne struktury (oceniając ewentualne zmiany patologiczne). W przypadku niektórych rodzajów badań tj. np. USG jamy brzusznej, lekarz może poprosić o zmianę pozycji lub wstrzymanie na chwilę oddechu. Obraz widoczny na ekranie monitora można w każdej chwili badania zarejestrować na papierze termoczułym, na płycie CD/DVD, która wydawana jest dla pacjenta po skończonym badaniu. Wynik wykonanego badania USG stanowi opis zobrazowanych struktur, opis ewentualnie stwierdzonych patologii oraz rozpoznanie wraz z ewentualnymi zaleceniami oraz płyta CD/DVD z zapisem badania. W przypadku stwierdzenia patologii do wyniku badania dołączana jest dokumentacja zdjęciowa zobrazowanych nieprawidłowości na papierze termoczułym. Badanie USG trwa zazwyczaj od 10 do 30 minut, w zależności od badanej okolicy. Po tym czasie pacjent może się ubrać i udać się na poczekalnię w celu oczekiwania na opis badania.

Przeciwskazania

Bezwzględnym przeciwwskazaniem do badania są:

  • otwarte rany części miękkich
  • uszkodzenia kości
  • otwarte infekcje
  • oparzenia w polu badania

Przeciwwskazanie względne stanowią świeżo zamknięte złamania, gdyż w takim przypadku wynik badania USG przeważnie nie pociąga za sobą konsekwencji terapeutycznych, a może narażać chorego na niepotrzebny ból.

Przygotowanie do badania

Przygotowanie do badania USG zależy od rodzaju badania.

USG jamy brzusznej – dorośli

  • co najmniej 6 godzin przed badaniem nie można nic jeść, dopuszcza się picie wody mineralnej niegazowanej małymi porcjami starając się przy tym unikać nadmiernego połykania powietrza,
  • nie należy żuć gumy ani palić papierosów,
  • pacjenci przyjmujący leki powinni przyjąć leki zgodnie z zaleceniem lekarza, popijając je niegazowaną wodą, nie później jednak, niż 1 godzinę przed badaniem
  • w dzień poprzedzający badanie należy unikać pokarmów i płynów wzdymających, napojów gazowanych, jogurtów, itp.
  • w dniu poprzedzającym badanie należy przyjmować Espumisan 3 x dziennie po 3 kapsułki

USG jamy brzusznej – dzieci

  • noworodki i niemowlęta – nie karmić i nie poić około 1-1,5 godziny przed badaniem
  • dzieci od 1 do 5 roku życia – należy powstrzymać się od przyjmowania posiłku na 2 godziny przed badaniem
  • dzieci od 5 do 15 roku życia – należy powstrzymać się od przyjmowania posiłków na 4 godziny przed badaniem
  • młodzież od 15 roku życia – należy powstrzymać się od przyjmowania posiłków na 6 godzin przed badaniem
  • w dzień poprzedzający badanie należy unikać pokarmów i płynów wzdymających, napojów gazowanych, jogurtów, itp.
  • dzieci z tendencją do wzdęć w dniu poprzedzającym badanie powinny przyjąć Espumisan-zgodnie z zaleceniem lekarza

USG układu moczowego

Badanie obejmuje ocenę nerek oraz pęcherza moczowego, a u mężczyzn również ogólna ocenę gruczołu krokowego. Szczególne przygotowanie do badania USG układu moczowego w przypadku oceny nerek nie jest wymagane.

  • W przypadku oceny pęcherza moczowego wymagane jest jego możliwie najlepsze wypełnienie. W tym celu należy wypić około 1-1,5 l niegazowanych płynów na godzinę przed planowanym badaniem.

USG piersi

Badanie USG piersi powinno być wykonywane profilaktycznie raz do roku przez wszystkie kobiety po ukończeniu 20 roku życia. Badanie to nie wymaga specjalnego przygotowania. Zalecane jednak jest, aby kobiety, które skarżą się na tkliwość piersi wykonywały badanie piersi w pierwszej połowie cyklu.

NOX Centrum Diagnostyki Obrazowej świadczy dodatkową płatna usługę konsultacyjną z zakresu diagnostyki chorób piersi. Podczas wizyty konsultacyjnej analizowane są wszystkie badania diagnostyczne wykonane w zakresie chorób piersi m.in. USG, mammografia, rezonans magnetyczny.

USG doppler

Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania. Pacjenci przyjmujący leki powinni je przyjąć zgodnie z zaleceniami lekarza, popijając woda mineralna niegazowaną najpóźniej godziną przed badaniem.

Ważne! Na badanie USG doppler należy przynieść ze sobą wyniki poprzednich badań USG danej okolicy a także wyniki pozostałych badań dotyczących schorzenia.

NOX Centrum Diagnostyki Obrazowej świadczy dodatkową płatna usługę konsultacyjną z zakresu radiologii zabiegowej. Podczas wizyty konsultacyjnej analizowane są wszystkie badania diagnostyczne wykonane w zakresie chorób układu naczyniowego.

Pozostałe badania USG nie wymagają specjalnego przygotowania. W celu dokładnego przygotowania się do badań USG zapraszamy do kontaktu z rejestracją Centrum Diagnostyki Obrazowej NOX. Personel Działu Obsługi Pacjenta zobowiązany jest do przekazania informacji o przygotowaniu do poszczególnych rodzajów badań USG.

Na badanie USG należy zabrać ze sobą:

  • dokument tożsamości
  • skierowanie na badanie (jeżeli pacjent posiada – skierowanie nie jest wymagane)
  • wyniki wcześniejszych badań (jeśli były wykonywane).
  • w badaniu USG piersi: wynik badania mammograficznego (jeśli było wykonywane)
  • osoby niepełnoletnie zgłaszają się na badanie z rodzicem lub prawnym opiekunem

Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa pod kontrolą USG

Biopsja cienkoigłowa to typ zabiegu diagnostycznego polegający na wprowadzeniu przezskórnie igły w celu pobrania materiału biologicznego z tkanek podejrzanych o zmiany chorobowe. Pozyskany materiał poddany zostaje ocenie cytologicznej. Biopsja cienkoigłowa służy przede wszystkim do diagnostyki guzków – do ich różnicowania (na zmiany łagodne i złośliwe). Jest to metoda szybka, bezpieczna i mało uciążliwa dla pacjenta – zwykle bezbolesna.

W NOX wykonujemy:

  • biopsję cienkoigłową tarczycy
  • biopsję cienkoigłową ślinianek
  • biopsję cienkoigłową węzłów chłonnych

Przygotowanie do badania

Biopsja cienkoigłowa to badanie, które nie wymaga szczególnego przygotowania ze strony pacjenta. Warto postawić na wygodny ubiór, umożliwiający swobodny dostęp do zmiany specjalistom wykonującym badanie. Ważne jest również, by poinformować przy zapisie na badanie o przyjmowanych lekach i ewentualnych problemach z krzepliwością krwi. Prosimy również by zabrać ze sobą dotychczasowe badania USG obszaru poddawanego nakłuciu.